Van de kalender springen

— Jim Harrison (1937-2016) —

Telkens ik een dichter ontdek ga ik in diens oeuvre op zoek naar iets wat ik kan vertalen. Voor wat Jim Harrison betreft valt mijn oog op Calendars (°), een eenvoudig poëem, zij het alleen maar op ’t eerste gezicht.

Van zodra ik me aan ‘t vertalen zet, voel ik dat de woorden ferm veel weerstand bieden. Ik google blue chair en ontdek dat er een baai met die naam bestaat, een café, een hoed, een rum, een lied van Elvis Costello… Waardoor ik me afvraag of ik blue chair wel als blauwe stoel mag vertalen. (Want een Amerikaan die ‘I’m feeling blue’ zegt, zie je ook niet blauw worden hé.)

Misschien, denk ik, staat die blue chair wel voor het plekje waar je je terugtrekt als je het even niet meer ziet zitten. Ik bedenk er iets moois voor: treurstoel. Achteraf laat ik de vondst vallen — kill your darlings! — omdat ik dan geen rekening houd met het kleurenspel dat de dichter in de eerste regel oproept. Dus houd ik het bij een letterlijke vertaling, want een blauwe stoel bestaat natuurlijk ook wel.

(En dat was dan nog maar het eerste deel van de eerste zin.)

Flor Vandekerckhove

Kalenders

Eens te meer in de blauwe stoel voor de groene studio

weer is er een jaar voorbij, zegt men, maar kalenders liegen.

Ze zijn een soort kosmische kantoormachines zoals

hun uurwerkenneefjes maar ze breken af op ongelegen tijden.

Vijftig jaar geleden leerde ik om van de kalender te springen

maar ik bleef er weer naartoe getrokken worden omwille

van hebzucht en mijn blijvende stompzinnigheid.

De laatste tijd ben ik almaar langer en langer ontsnapt

aan die fatale vierkanten met hun vlijmscherpe nummers.

Ik moest het stromende water worden dat ik al ben,

terugvallen in de menselijke maat teneinde

ze niet bang te maken mijn kinderen, kleinkinderen, honden en vrienden.

Onze oude kat trekt het zich niet aan. Hij likt het water waar mijn gezicht eerst was.

Mijn vertaling

Calendars

Back in the blue chair in front of the green studio

another year has passed, or so they say, but calendars lie.

They’re a kind of cosmic business machine like

their cousin clocks but break down at inoppormne times.

Fifty years ago I learned to jump off the calendar

but I kept getting drawn back on for reasons

of greed and my imperishable stupidity.

Of late I’ve escaped those fatal squares

with their razor-sharp numbers for longer and longer.

I had to become the moving water I already am,

falling back into the human shape in order

not to frighten my children, grandchildren, dogs and friends.

Our old cat doesn’t care. He laps the water where my face used to be.

Jim Harrison

(°) Calendars maakt deel uit van Jim Harrisons bundel In Search of Small Gods. Copper Canyon Press, 2010.