zondag 15 juni 2014

De barbaren

Vandaag, noteert Alessandro Baricco in De barbaren, trekt men niet meer naar de bibliotheek om iets uit te diepen, neen, men googelt zich een antwoord. Dat levert niet het meest doorwrochte antwoord op, maar de webpagina met de meeste links. Het antwoord dat we tot voor kort in de diepte zochten, vinden we nu aan de oppervlakte. Diepgaand versus oppervlakkig. Baricco spreekt over een ‘zielsverlies’. 
Mensen van mijn leeftijd herkennen die kritiek. Velen bieden weerstand. Ik ken er die nog met een vulpen schrijven omdat dit een ‘diepere’ schriftuur oplevert. Ook ken ik iemand die van de e-boek reader zegt dat hij waardeloos is omdat je eerst aan een boek moet ruiken. Wie daar anders over denkt is een barbaar. Ik denk dat ook nog wel eens, maar tegelijk zeg ik tot mezelf: ‘Al wat je zegt ben je zelf.
Er valt niet meer naast te kijken, we zitten in de overgang van een oude naar een nieuwe cultuur. Google doet vandaag wat de uitvinding van de boekdrukkunst destijds gedaan heeft. Wat we meemaken is waarlijk een mutatie. 
‘Het idee (…) dat je diep moet gaan op dat wat we bestuderen, tot we de essentie ervan bereiken, is een mooi idee dat aan het uitsterven is; daarvoor in de plaats komt de instinctieve overtuiging dat het wezen der dingen niet een punt is maar een baan, dat niet in de diepte verborgen zit maar over de oppervlakte verspreid ligt, dat het niet binnen in de dingen schuilt, maar zich vertakt aan de buitenkant ervan, waar ze daadwerkelijk beginnen, dat wil zeggen overal.’
Zelf ben ik al gezwicht. De tekenen liegen niet. Mijn geprefereerde literaire genre, zowel voor ’t lezen als voor ’t schrijven, is het zeer korte verhaal, uitermate geschikt voor de blog die, dat weet u wel, mijn ding is. Mijn jongste boeken heb ik als e-boek gepubliceerd. Ik heb me ook een e-reader aangeschaft waarop ik in enkele dagen tijd vierhonderd boeken gedownload heb. 
‘De daling van de kwaliteit is gepaard gegaan met de stijging van de kwantiteit.’ 
Baricco heeft het me allemaal duidelijk gemaakt, maar niet alleen door wat hij in dat essay schrijft. Ook de manier waarop ik dat boek aan ’t lezen ben, leert het me. Ik lees en surf tegelijk, als ware ik een overjarige virtuele beach boy. Ik moet in dat boek nog honderd bladzijden gaan en ik heb intussen al een filmpje bekeken waarin een journaliste internationale kunstenaars opzoekt die ‘barbaars’ tewerk gaan. Ed Templeton is zo'n kunstenaar, Walter van Beirendonck, Brian Kenny, Martha Colburn, Anton Unai, Maarten Vanden Eynde zijn dat eveneens, en Sarah Maple is er ook eentje. Ik heb al lezend een reportage bekeken, kennis gemaakt met een aantal kunstenaars, een vernissage bezocht en dit stukje gepubliceerd… over een boek dat ik nog aan 't lezen ben. Voorwaar, ik kies de kant van de barbaren, ik ben een collaborateur.

Alessandro Baricco, De barbaren, De Bezige Bij, 2012, 237 blz, ISBN: 978 90 234 7192 9.

1 opmerking:

Marijke zei

I like Sarah Maple :-)