Belevenissen van een beeldhouwwerk

— 1. Charging Bull; 2. Fearless Girl; 3. Pissing Pug. —

Momenteel lees ik een boek dat door een gitarist geschreven werd: 'Alle vormen van muziek’, zegt hij, ‘kunnen gebruikt worden als deel van een systeem van onderdrukking, maar ze kunnen ook deel uitmaken van het verhaal van onze bevrijding.’ Wat deze Randall over muziek beweert, geldt voor alle kunst. Hij herinnert me er trouwens aan dat ik nog iets over de belevenissen van een beeldhouwwerk moet schrijven.

Dit verhaal begint met iets wat guerrillakunst heet. Arturo di Modica⇲ plaatst op 15 december 1989 ongevraagd een 3200 kilo wegende bronzen sculptuur voor de ingang van de beurs in Wall Street, New York. Het werk heet Charging Bull en stelt inderdaad een stier voor die in de aanval gaat. De stunt haalt de pers, maar het werk wordt daar meteen weggehaald. Het krijgt iets verder een plek toegewezen en is sindsdien een bezienswaardigheid, een eerbetoon aan het beurswezen, een Bull Market⇲ is een bekende metafoor in die kringen.

Ik keer even terug naar bovenstaand citaat van Randall. Hoe kan zo’n beeld ooit deel uitmaken van ‘het verhaal van onze bevrijding’? Toont het ons niet een bijzonder viriel, onverslaanbaar kapitalisme? Ja, maar dat komt doordat het werk onaf is. We weten dat nog maar sinds kort, meer bepaald sinds 8 maart (Internationale Vrouwendag) 2017. Op die dag krijgt de stier, alweer onaangekondigd, gezelschap. Nu betreft het een werk van Kristen Visbal⇲ en het heet Fearless Girl. Een klein, bronzen meisje kijkt de superstier uitdagend in de ogen. De stier krijgt een andere betekenis. Helaas! Ook de twee samen maken nog geen deel uit van 'het verhaal van onze bevrijding’, Fearless girl is een promotiestunt van een vermogensbeheerder die Vrouwendag misbruikt om de eigen winkel te promoten.

Ofwel heeft Dave Randall ongelijk en zien we hier kunst die geenszins deel uitmaakt van onze bevrijding. Ofwel hebben we nog altijd te maken met iets wat onaf is. Dat laatste blijkt de mening te zijn van weer een andere kunstenaar. Alex Gardega⇲ voegt er nóg een beeldje aan toe, een mopshond die tegen het been van de fearless girl urineert, waardoor we een geheel krijgen dat bestaat uit Charging Bull, Fearless Girl en… Pissing Pug⇲. Hiermee bereikt het kunstwerk eindelijk zijn voltooiing. De twee eerder geplaatste symbolen mogen eeuwigheidswaarde in brons claimen, nooit gaan we ze nog bekijken zonder aan het — al na drie uur weer verwijderde! — papier-maché te denken dat al dat brons uitdaagt. In deze is het zoals de ouwe Hegel al zei: das Wahre ist das Ganze.

Pissing Pug heeft de maker 25 dollar aan materiaal gekost. Na de actie stelt Gardega het, naar eigen zeggen, te koop voor 10 dollar. Daar kan de vermogensbeheerder van Fearless Girl niet tegenop, daar kan zelfs heel Wall Street van de Charging Bull niet tegenop. Waardoor de gecombineerde beelden, willens nillens, toch deel uitmaken van onze bevrijding.

Flor Vandekerckhove⇲

Zelfonderzoek is een gezamenlijk werk van dochter Marijke en vader Flor Vandekerckhove. Zij is beeldend kunstenaar, hij is schrijver. Elk voerden ze op hun eigen manier een zelfonderzoek uit. Het boekje (e-boek, PDF, 46 pp.) is gratis. Vraag ernaar via liefkemores@telenet.be.